बोटावर मोजण्याइतकेच आहेत आता फेटेवाले बाबा

बोटावर मोजण्याइतकेच आहेत आता फेटेवाले बाबा

पुर्वी उन वारा पाऊस या नैसर्गिक संकटापासुन डोक्याचे संरक्षण करणारा फेटा आता मोजतोय शेवटच्या घटीका

त-हाडी (प्रतिनिधी)

ललिता खोंडे

      एका काळात गाव वाड्या वस्त्यावर फेटेवाले बाबा नजरेत पडायचे मात्र गत काही वर्षापासुन माणसांच्या डोक्याचे उण वारा पाऊस  यापासुन रक्षण करणारा फेटा आता शेवटच्या घटका मोजत असुन आज गावागावामध्ये फेटेवाले दिशेनासे झालेले आहे पुर्वीचे फेटे बांधनारे आज शोधुनही सापडत नाहीत.
        त्याकाळात डोक्यावर काही न घालता राहणे याला योग्य माणले जात नव्हते त्यावेळी अगदी शालेय जिवनापासुन मुलांच्या डोक्यावर टोप्या परीधान केलेल्या  असायच्या.तर प्रोढ अवस्थेतील माणुस फेटा परीधान करायचा.
       पानकोर,कोसला,कळीचा फेटा असे विविध प्रकारचे फेटे काँटन पाँलीस्टर

,चुन्री या कपड्यापासुन बनविलेले फेटे गतकाळी असायचे विवाहाच्या वेळी बस्त्यातच वरासाठी विशेष फेटा घेतल्या जायचा .
तसेच तारुण्यापासुन म्हतारपणा पर्यंत डोक्यावर फेटा असायचा हा फेटा पावसाळ्यात पावसापासुन,उन्हाळ्यात उष्णतेपासुन तर हिवाळ्यात थंडीपासुन डोक्याचे संरक्षण करायचा सांगायचे म्हणजे त्याकाळात हा फेटा हेल्मेटचे कार्य करायचा एखाद्या वेळी अपघात किंवा डोक्याला मार लागण्यापासुन हाच फेटा वाचवायचा.
मात्र आजच्या या बदलत्या काळानुसार फेट्याचा लुक नविन पिढीने केव्हाचाच सोडून दिलेला असुन त्याजागी तरुण आता विविध प्रकारच्या फँशनेबल टोप्या रंगीबेरंगी हातरुमाल वापरत आहे.
त-हाडी परिसरात वरूळ अभानपुर ममाणे भटाणे जवखेडा त-हाडकसबे सह लोकसंख्या 10 हजाराच्याही वरती पोहचली असतांना परिसरात पंधरा ते विस जण ही फेटेवाले दिसत नसल्याचे चित्र आहे तर ग्रामीण भागातही गावागावात दोन तिनं जणच जुन्या पिढीतले फेटेवालेबाबा आढळुन येतात.

               *प्रतिक्रिया*

माझे वय आता ७०वर्षे आहे मी वयाच्या २०व्या वर्षापासुन मी डोक्याला फेटा वापरतो त्या काळात भारीतला फेटा ५ ते १० रुपयाला मिळायचा मात्र आज बघितले तर पालकोर फेट्यासाठी ७०० ते १०००रुपये मोजावे लागतात.बोडख्या डोक्याने राहणे आमच्या लहानपणी असंस्कृत थोरांचा धाक नसलेले असभ्यतेचे वागणे समजले जात असे.फेट्यामुळे प्रत्येक रुतुन डोक्याचे संरक्षण होते ते जणू आमच्यासाठी हेल्मेटच आहे .मात्र आजकालच्या नव्या मुलांना व माणसांनाही फेटा वापरण्याची लाज वाटत आहे.

      *रामा सखाराम पिसाळकर*

अभानपुर

आज फँशन म्हणून फेट्याचा वापर

लग्न समारंभ ,पार्टी,तथा विविध सामाजिक राजकीय सोहळ्यांच्या ठिकाणी फेट्यांचा वापर केला जात असुन हे फेटे बांधायचे कसे हे माहीत नसल्याने खास करुन आम्हाला मानधन देऊन बोलविल्या जाते.त्यात संबंधीतांनी सांगितल्याप्रमाणे मी फेटे बांधतो त्यात मी शेतकरी पगडी, वारकरी पगडी, मारवाडी पगडी,कोल्हापुरी पगडी,पंजाबी पगडी ,वर्हाडी पगडी अशा विविध प्रकारचे फेटे बांधण्याची मी कला अवगत केलेली असुन दोन ते अडीच हजार रुपये शेकडा प्रमाणात घेऊन मी फेटे बांधण्यासाठी महाराष्ट्रातील विविध भागात जात असतो

.तसेच नवरदेवाचा विशेष फेटाही मी स्वतः बनवितो.आजवर अकराशेच्या वर मी विविध कार्यक्रमात फेटे बांधलेले असुन विविध अधिकारी पदाधिकारी मंत्री यांना फेटे बांधलेले आहे मी अनेक आमदार खासदार व पुढारीना यांना देखील फेटा बांधण्याचा मान मला मिळालेला असुन या पुढेही माझे हे कार्य सुरुच राहणार असुन ही फेटे बांधण्याची कला मी माझ्या मुलांनाही शिकवित आहे.

                    *भरत निंबा भामरे* (फेटेबाधणारे कलावंत)

वयाच्या २५ व्या वर्षापासुन डोक्याला फेटा वापरत असलेले रामा सखाराम पिसाळकर यांचा फोटो